"Νύφες στο Λεβέντειο: παράδοση και μόδα στην Ελλάδα και στην Κύπρο"

Κατά την παραμονή στη Κύπρο επισκέφτηκα το Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας. 

Το Μουσείο στεγάζεται σε ένα συγκρότημα τριών παραδοσιακών κτηρίων στην οδό Ιπποκράτους 15-17, στην παλιά εντός των τειχών πόλη, όχι πολύ μακριά από την Πλατεία Ελευθερίας. Αποτελεί το ιστορικό μουσείο της Λευκωσίας, μέσα από το οποίο ξεδιπλώνεται η ιστορία της πόλης, από τα προϊστορικά χρόνια εως σήμερα. 

Ιδρύθηκε το 1984 από το Δήμο Λευκωσίας και το Ίδρυμα Αναστάσιος Γ. Λεβέντης, με πρωτοβουλία του τότε Δημάρχου Λέλλου Δημητριάδη. Άνοιξε τις πύλες του για πρώτη φορά στο κοινό το 1989 και μόλις δύο χρόνια αργότερα, το 1991, τιμήθηκε με το βραβείο «Ευρωπαϊκό Μουσείο της Χρονιάς». Το 2006 απέκτησε το «Σπίτι Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων» και το 2010 αφού ανακαινίστηκε ολοκληρωτικά, υπερδιπλασίασε τους χώρους του με την προσθήκη της πτέρυγας «Κωνσταντίνος Λεβέντης».

Τα αντικείμενα που παρουσιάζονται στους μόνιμους εκθεσιακούς χώρους προσφέρουν στον επισκέπτη ένα ταξίδι στην ιστορία της Λευκωσίας, ξεκινώντας από τον σχηματισμό της περιοχής με την ανάδυση της από τους αφρούς της θάλασσας πριν από περίπου 1,800,000 χρόνια, την δημιουργία των πρώτων οικισμών γύρω στο 3900 π.Χ. για να καταλήξει στα νεότερα χρόνια, στην σύγχρονη Λευκωσία, την τελευταία διαιρεμένη πρωτεύουσα της Ευρώπης.     

Επιπρόσθετα στο ισόγειο φιλοξενούνται δύο αξιόλογες αρχαιολογικές συλλογές, η Συλλογή Κωστάκη και Λητώς Σεβέρη και η Συλλογή Φυλακτού. Μέσα από τις συλλογές αυτές κυρίως προβάλλεται και τεκμηριώνεται η τέχνη της αρχαίας Κυπριακής κεραμικής.

Το μουσείο επίσης διαθέτει τρεις χώρους περιοδικών εκθέσεων Στις αίθουσες περιοδικών εκθέσεων του Μουσείου φιλοξενούνται εκθέσεις που οργανώνει το ίδιο το Μουσείο ή εκθέσεις από άλλα Μουσεία και Ιδρύματα της Κύπρου και του εξωτερικού, με θέματα συναφή με τον χαρακτήρα και τους στόχους του Μουσείου. 

Από τις 30 Νοεμβρίου 2016 το Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας φιλοξενεί την περιοδική έκθεση "Νύφες στο Λεβέντειο: παράδοση και μόδα στην Ελλάδα και στην Κύπρο". 

Νυφικές ενδυμασίες από τη συλλογή του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος του Ναυπλίου της Ελλάδος συναντούν κυπριακά νυφικά των συλλογών του Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου Λευκωσίας, όπως και πολλών άλλων ιδιωτικών κυπριακών συλλογών, για τη δημιουργία μιας μοναδικής εκθεσιακής και ταυτόχρονα ιστορικής πασαρέλας που θα διαρκέσει μέχρι και τις 23 Απριλίου 2017 (πήρε παράταση μέχρι τις 09-07-2017).

                  

Η έκθεση που οργανώνεται από το Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας σε συνεργασία με το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα παρουσιάζει σειρά νυφικών φορεμάτων τα οποία διαγράφουν την εξέλιξη του ενδύματος από το τέλος του 19ου αιώνα έως και το 1974  σε Ελλάδα και Κύπρο. Η παρουσίαση παρακολουθεί τη διαχρονική πορεία του νυφικού από τις δεσμεύσεις της παράδοσης στις επιταγές της διεθνούς μόδας. Καταγράφει ταυτόχρονα, ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα στα νυφικά του Ελλαδικού χώρου και σε αυτά της Κύπρου, δύο χώρων του ελληνισμού με παρόμοια παράδοση αλλά με ξεχωριστή ιστορική μοίρα. Εξετάζει επίσης οι διαφορές ανάμεσα στο νυφικό της πόλης και του χωριού, ανάμεσα στο νυφικό της πλούσιας και της λιγότερο ευνοημένης οικονομικά νύφης. 

Το νυφικό φόρεμα με την πάροδο του χρόνου υφίσταται ποικίλες τροποποιήσεις που καταγράφουν την εγκατάλειψη της χρήσης, της παραδοσιακής ενδυμασίας ως νυφικού φορέματος και την εναρμόνιση του με τη διεθνή μόδα.  Στην έκθεση, γίνεται επίσης εμφανής η καθιέρωση του άσπρου νυφικού το οποίο «επέβαλε» σε όλο το δυτικό κόσμο, ο γάμος της βασίλισσας της Μεγάλης Βρετανίας Βικτωρίας. Μέσα από τα νυφικά της έκθεσης μπορεί κανείς να εντοπίσει τις αλλαγές στο φάρδος, στο μήκος τους και στα υλικά τα οποία είναι κατασκευασμένα, σύμφωνα με τις υποδείξεις του συρμού που επηρεάζεται από πριγκιπικούς γάμους αλλά και τον κινηματογράφο.

Στις πτυχές των νυφικών ανιχνεύονται ακόμα επιπτώσεις ιστορικών γεγονότων όπως οι οικονομικές και άλλες δυσκολίες που επέφεραν οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι. Η ανεξαρτησία της Κύπρου (1960) σηματοδοτεί την τελευταία χρονικά περίοδο που παρουσιάζει η έκθεση. Στο κλίμα «αισιοδοξίας» που επικρατεί, το νυφικό φόρεμα ακολουθεί το συρμό και τις τάσεις της εποχής υλοποιούνται τα όνειρα κάθε νύφης για την ωραιότερη μέρα της ζωής της.

Η έκθεση θέτει σαν χρονικό όριο το 1974, όταν  η από αιώνων τάξη πραγμάτων ενός γηγενούς πληθυσμού ανατρέπεται και οι κοινωνικο-οικονομικές δομές αλλάζουν δραματικά και αμετάκλητα.

Η παρουσίαση των εν λόγω νυφικών καταφέρνει να αναδείξει άριστα όλες τις λεπτομέρειες καθενός από αυτά κάνοντας τα να μοιάζουν παραμυθένια.

Νυφικά μιας άλλης εποχής αλλά ταυτόχρονα τόσο σύγχρονα που μπορούν να υπάρξουν πηγή έμπνευσης για κάθε "μέλλουσα" νύφη.

Αγαπημένο μου νυφικό  "Αθήνα 1930, Νύφη: Φωτεινή Σιγάλα, Υλικά: Σατέν, δαντέλα."

Αν βρεθείτε στη Λευκωσία αξίζει να επισκεφτείτε Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας για να δείτε και μάθετε την ιστορία της πόλης αλλά και να επισκεφτείτε την εν λόγω περιοδική έκθεση μιας και, όπως προαναφέρθηκε,   πήρε παράταση μέχρι τις 09-07-2017